Thường vào các ngày hội, lễ Tết, người Thái trắng Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La xuống lại tất bật chuẩn bị các nguyên liệu lấy từ núi rừng, sông nước về chế biến các món ăn dân tộc dân dã như: pa pỉnh tộp (cá gập nướng), măng tre, cơm lam và đun nấu rượu nếp đựng vào các ống tre được gọt đẽo bắt mắt bày trên mâm cỗ, để đón tiếp khách quý đến thăm nhà.

Các phương pháp chế biến món ăn dân tộc của người Thái trắng, đều được đúc kết từ quá trình sinh hoạt, sản xuất của bà con theo từng năm tháng gắn bó với nông nghiệp, nghiên cứu sáng tạo ra những món ăn lạ, thơm ngon... hoàn toàn không qua một trường lớp đào tạo nào. Các gia vị, nguyên liệu chế biến đều được bà con dân tộc Thái tự trồng và hái từ núi rừng, điều đó đã tạo nên một nét văn hóa ẩm thực phong phú, đặc sắc riêng biệt.

Người Thái trắng không chỉ biết chế biến ra những món ăn dân tộc thơm ngon, mà còn biết trang trí kết hợp với các loại rau, củ, quả trên mâm cỗ, để tạo ra những món ăn đầy màu sắc phong phú có sự hài hòa giữa đất và trời.

 Người Thái trắng Quỳnh Nhai thường sống định canh, định cư ở ven các dòng sông, dòng suối để trồng lúa nước. Trong các mâm cơm của người Thái trắng tiếp đãi khách quý, thức ăn thường có thịt, cá, các loại côn trùng, rau, quả, củ, măng do tự nuôi, trồng hoặc săn bắn, hái lượm từ sông suối và từ rừng mà có. 

 Thông thường trên mâm cỗ của người Thái, thường bày ít nhất một đĩa thịt trâu khô gác bếp, bởi đây là món ăn dân tộc truyền thống được lưu giữ và truyền dạy từ đời này qua đời khác. Bên cạnh đó, họ thường dùng nguyên liệu tre để đan ép khảu (hộp đựng cơm nếp) để giữ nhiệt cho cơm nếp được lâu hơn, kết hợp với đó là măng rừng, lá sung, thịt lợn băm tỏi... để tạo thành một mâm cỗ với đầy đủ hương vị hấp dẫn.

 Xôi nếp ngũ sắc được bà con dân tộc Thái trắng đồ lên từ những hạt gạo thơm ngon, được chính bà con tự trồng qua các mùa vụ, kết hợp cùng các món thịt lợn nướng, rau rừng... nên mùi vị rất thơm phức khác hẳn với các món ăn của đồng bào dân tộc khác.

Cá chép sông Đà nướng, xôi ngũ sắc, súp lơ và gỏi cá sống đà... là những món ăn dân dã đặc trưng của người Thái trắng. Du khách đã một lần thưởng thức là một lần nhớ mãi.

Món cơm lam, tôm sông Đà nướng, cá canh măng chua... cùng các loại hoa quả được chính bàn tay của người Thái trắng nuôi trồng và chế biến, là những món ăn được nhiều du khách lựa chọn khi đặt chân đến huyện Quỳnh Nhai du lịch trong thời gian vừa qua.

Du khách chỉ một lần thưởng thức là một lần nhớ mãi không bao giờ quên.

Nếu có dịp du khách đặt chân đến với vùng đất huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La, du khách sẽ được thả mình trong không khí trong lành, dễ chịu, được thưởng thức các món ăn dân tộc dân dã, bên những ngọn lửa bập bùng trên những ngôi nhà sàn đơn sơ mộc mạc của người Thái trắng.

theo danviet